भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (इस्रो) भरती २०२५ - ISRO Recruitment 2025

भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (इस्रो), भारत सरकारच्या अंतराळ विभागांतर्गत कार्यरत असलेली, जगातील अग्रगण्य अंतराळ संस्थांपैकी एक आहे. इस्रोने आपल्या विविध यशस्वी मोहिमांद्वारे भारताला अंतराळ तंत्रज्ञानाच्या क्षेत्रात जागतिक स्तरावर एक वेगळी ओळख निर्माण करून दिली आहे. संस्थेच्या इस्रो टेलीमेट्री, ट्रॅकिंग अँड कमांड नेटवर्क (ISTRAC) आणि फिजिकल रिसर्च लॅबोरेटरी (PRL) यांसारख्या महत्त्वपूर्ण केंद्रांच्या विकासाला आणि कार्याला गती देण्यासाठी, तसेच नवनवीन अंतराळ मोहिमा आणि संशोधन प्रकल्पांसाठी, इस्रो 'सायंटिस्ट/इंजिनिअर ‘SC’' या प्रतिष्ठित पदांसाठी पात्र, उत्साही आणि तरुण अभियंत्यांकडून ऑनलाईन पद्धतीने अर्ज मागवत आहे. ही भरती प्रक्रिया, जाहिरात क्रमांक ICRB:02(EMC):2025 अन्वये, देशाच्या वैज्ञानिक प्रगतीमध्ये योगदान देण्याची ही एक अद्वितीय संधी आहे.

जागा तपशील

शैक्षणिक पात्रता

• • सर्व पदांसाठी अर्ज करणाऱ्या उमेदवारांनी खालीलप्रमाणे शैक्षणिक अर्हता धारण केलेली असावी:
• • सायंटिस्ट/इंजिनिअर ‘SC’ (इलेक्ट्रॉनिक्स) आणि सायंटिस्ट/इंजिनिअर ‘SC’ (इलेक्ट्रॉनिक्स)-PRL साठी:
• • मान्यताप्राप्त विद्यापीठ/संस्थेतून इलेक्ट्रॉनिक्स अँड कम्युनिकेशन इंजिनिअरिंग किंवा समकक्ष शाखेतील बी.ई./बी.टेक. पदवी, सरासरी किमान ६५% गुणांसह किंवा CGPA 6.84/10.
• • सायंटिस्ट/इंजिनिअर ‘SC’ (मेकॅनिकल) साठी:
• • मान्यताप्राप्त विद्यापीठ/संस्थेतून मेकॅनिकल इंजिनिअरिंग किंवा समकक्ष शाखेतील बी.ई./बी.टेक. पदवी, सरासरी किमान ६५% गुणांसह किंवा CGPA 6.84/10.
• • सायंटिस्ट/इंजिनिअर ‘SC’ (कॉम्प्युटर सायन्स) आणि सायंटिस्ट/इंजिनिअर ‘SC’ (कॉम्प्युटर सायन्स)-PRL साठी:
• • मान्यताप्राप्त विद्यापीठ/संस्थेतून कॉम्प्युटर सायन्स इंजिनिअरिंग किंवा समकक्ष शाखेतील बी.ई./बी.टेक. पदवी, सरासरी किमान ६५% गुणांसह किंवा CGPA 6.84/10.
• • टीप: अंतिम वर्षाच्या परीक्षेला बसलेले उमेदवार अर्ज करू शकतात, परंतु त्यांनी मुलाखतीच्या वेळी (किंवा इस्रोने निश्चित केलेल्या तारखेपूर्वी) पदवी उत्तीर्ण झाल्याचे आणि निर्धारित टक्केवारी प्राप्त केल्याचे प्रमाणपत्र सादर करणे अनिवार्य असेल.

वयोमर्यादा

• • वयोमर्यादा (दिनांक १६ जून २०२५ रोजी):
• • किमान वय: १८ वर्षे
• • कमाल वय: २८ वर्षे
• • वयोमर्यादेत सूट:
• • अनुसूचित जाती (SC) / अनुसूचित जमाती (ST) प्रवर्गातील उमेदवारांसाठी: ०५ वर्षांची सूट (कमाल वय ३३ वर्षे).
• • इतर मागासवर्गीय (OBC - नॉन-क्रिमिलेअर) प्रवर्गातील उमेदवारांसाठी: ०३ वर्षांची सूट (कमाल वय ३१ वर्षे).
• • दिव्यांग व्यक्ती (PwBD), माजी सैनिक (Ex-Servicemen) यांच्यासाठी भारत सरकारच्या नियमांनुसार वयोमर्यादेत अतिरिक्त सवलत लागू राहील.

वेतनश्रेणी

• • निवड झालेल्या उमेदवारांना 'सायंटिस्ट/इंजिनिअर ‘SC’' या पदासाठी सातव्या वेतन आयोगानुसार वेतन स्तर १० नुसार वेतन दिले जाईल. प्रारंभिक मूळ वेतन अंदाजे रु. ५६,१००/- प्रतिमाह असेल. याव्यतिरिक्त, महागाई भत्ता (DA), घरभाडे भत्ता (HRA), प्रवास भत्ता (TA) आणि भारत सरकारच्या नियमांनुसार लागू असलेले इतर भत्ते व सुविधा (जसे की वैद्यकीय सुविधा, अंशदायी पेन्शन योजना, गट विमा इ.) देय राहतील.

कामाची जबाबदारी

• ✔ 'सायंटिस्ट/इंजिनिअर ‘SC’' पदावरील व्यक्ती इस्रोच्या विविध महत्त्वाकांक्षी प्रकल्पांमध्ये, जसे की उपग्रह प्रक्षेपण, रॉकेट विकास, अंतराळ संशोधन, पृथ्वी निरीक्षण, आणि दळणवळण प्रणाली विकास, इत्यादींमध्ये महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावतात.
• ✔ इलेक्ट्रॉनिक्स: उपग्रह आणि प्रक्षेपक वाहनांसाठी इलेक्ट्रॉनिक सर्किट्स, कम्युनिकेशन सिस्टीम, सेन्सर्स, कंट्रोल सिस्टीम, टेलीमेट्री आणि कमांड सिस्टीम यांचे डिझाइन, विकास, चाचणी आणि अंमलबजावणी करणे.
• ✔ मेकॅनिकल: प्रक्षेपक वाहने, उपग्रह संरचना, थर्मल सिस्टीम, प्रोपल्शन सिस्टीम आणि इतर मेकॅनिकल घटकांचे डिझाइन, विश्लेषण, फॅब्रिकेशन, चाचणी आणि एकत्रीकरण (integration) करणे.
• ✔ कॉम्प्युटर सायन्स: मिशन क्रिटिकल सॉफ्टवेअर डेव्हलपमेंट, डेटा प्रोसेसिंग, सिम्युलेशन, नेटवर्क व्यवस्थापन, सायबर सुरक्षा, आर्टिफिशियल इंटेलिजन्स आणि मशीन लर्निंग संबंधित प्रकल्पांवर काम करणे.
• ✔ संबंधित प्रकल्पांचे नियोजन, अंमलबजावणी, परीक्षण आणि अहवाल तयार करणे.
• ✔ नवीन तंत्रज्ञान आणि संशोधन कार्यात सक्रिय सहभाग घेणे.

निवड प्रक्रिया

• • उमेदवारांची निवड खालील टप्प्यांवर आधारित असेल:
• • लेखी परीक्षा (Written Test): पात्र उमेदवारांसाठी ऑनलाईन किंवा ऑफलाईन पद्धतीने वस्तुनिष्ठ बहुपर्यायी स्वरूपाची लेखी परीक्षा आयोजित केली जाईल. या परीक्षेत संबंधित अभियांत्रिकी शाखेतील अभ्यासक्रमावर आधारित प्रश्न विचारले जातील. परीक्षेचा सविस्तर अभ्यासक्रम आणि स्वरूप इस्रोच्या संकेतस्थळावर प्रसिद्ध केले जाईल.
• • मुलाखत (Interview): लेखी परीक्षेत मिळालेल्या गुणांच्या आधारावर गुणवत्ता यादी तयार करून, पात्र उमेदवारांना मुलाखतीसाठी बोलावले जाईल. मुलाखत ही उमेदवाराच्या तांत्रिक ज्ञानाची, समस्यानिवारण क्षमतेची आणि व्यक्तिमत्त्वाची चाचणी असेल.
• • अंतिम निवड लेखी परीक्षा आणि मुलाखतीतील एकत्रित कामगिरीच्या आधारावर केली जाईल. लेखी परीक्षेला ८०% आणि मुलाखतीला २०% (किंवा इस्रोच्या धोरणानुसार) महत्त्व दिले जाऊ शकते.

अर्ज शुल्क

• • अर्ज प्रक्रिया शुल्क: रु. २५०/- (प्रत्येक अर्जासाठी, परत न करण्याजोगे).
• • परीक्षा शुल्क: रु. ७५०/- (प्रत्येक अर्जासाठी).
• • सुरुवातीला सर्व उमेदवारांना एकूण रु. ७५०/- (रु. २५० + रु. ५०० (आधीचे शुल्क विभाजन वेगळे होते, आता एकूण शुल्क ७५० असे दिले आहे)) भरावे लागतील.
• • जे उमेदवार लेखी परीक्षेला उपस्थित राहतील, त्यांना परीक्षा शुल्क (प्रोसेसिंग फी वगळता) खालीलप्रमाणे परत केले जाईल:
• • सर्वसाधारण (Gen) / इतर मागासवर्गीय (OBC) उमेदवार: रु. ५००/- परत.
• • अनुसूचित जाती (SC) / अनुसूचित जमाती (ST) / दिव्यांग (PwBD) / महिला / माजी सैनिक (ExSM) उमेदवार: रु. ७५०/- (पूर्ण शुल्क) परत.
• • स्पष्टीकरण: महिला, SC, ST, PwBD आणि माजी सैनिक उमेदवारांना फक्त रु. २५०/- प्रक्रिया शुल्क भरणे आवश्यक आहे. इतर सर्व उमेदवारांना (Gen, OBC, EWS) रु. ७५०/- भरणे आवश्यक आहे, ज्यापैकी रु. ५००/- लेखी परीक्षेला उपस्थित राहिल्यास परत केले जातील.
• • अर्ज शुल्क ऑनलाईन पद्धतीने (नेट बँकिंग/डेबिट कार्ड/क्रेडिट कार्ड/UPI द्वारे) भरावे लागेल.

अर्ज प्रक्रिया

• • इच्छुक आणि पात्र उमेदवारांनी केवळ इस्रोच्या अधिकृत संकेतस्थळावरून (www.isro.gov.in किंवा www.istrac.gov.in किंवा संबंधित ICRB पोर्टल) ऑनलाईन पद्धतीने अर्ज सादर करावेत.
• • संकेतस्थळावरील 'Careers' किंवा 'Recruitment' या विभागाला भेट द्यावी.
• • जाहिरात शी संबंधित खाली लिंकवर क्लिक करून सविस्तर जाहिरात काळजीपूर्वक वाचावी.
• • खालील ऑनलाईन अर्ज लिंकवर क्लिक करून नोंदणी प्रक्रिया पूर्ण करावी. वैध ईमेल आयडी आणि मोबाईल नंबर नोंदणीसाठी आवश्यक आहे.
• • लॉगीन करून अर्जामध्ये सर्व आवश्यक माहिती (शैक्षणिक, वैयक्तिक, अनुभव इत्यादी) अचूकपणे भरावी.
• • निर्धारित आकारात आणि स्वरूपात अलीकडील पासपोर्ट साईज फोटो, सही आणि आवश्यक कागदपत्रे (गुणपत्रिका, पदवी प्रमाणपत्र, जात प्रमाणपत्र इ.) अपलोड करावीत.
• • अर्ज शुल्क ऑनलाईन पद्धतीने भरावे.
• • अर्ज अंतिमरित्या सबमिट करण्यापूर्वी भरलेली सर्व माहिती काळजीपूर्वक तपासून घ्यावी.
• • अर्ज यशस्वीरीत्या सबमिट केल्यानंतर त्याची एक प्रत डाउनलोड करून प्रिंट करावी आणि भविष्यातील संदर्भासाठी जपून ठेवावी.

महत्त्वाच्या तारखा

• • ऑनलाईन अर्ज प्रक्रिया सुरू होण्याची अंदाजित तारीख: २७ मे २०२५ (ही तारीख दिलेल्या माहितीतील पोस्ट डेटनुसार आहे, अधिकृत जाहिरातीत तपासावी)
• • ऑनलाईन अर्ज करण्याची अंतिम तारीख: १६ जून २०२५
• • अर्ज शुल्क भरण्याची अंतिम तारीख: १६ जून २०२५ (किंवा जाहिरातीत नमूद केल्याप्रमाणे)
• • लेखी परीक्षेची तारीख: नंतर इस्रोच्या संकेतस्थळावर कळविण्यात येईल.

महत्त्वाच्या सूचना

• ➤ उमेदवारांनी अर्ज करण्यापूर्वी संपूर्ण जाहिरात काळजीपूर्वक वाचावी आणि आपण पात्र असल्याची खात्री करावी.
• ➤ केवळ ऑनलाईन पद्धतीनेच अर्ज स्वीकारले जातील. इतर कोणत्याही माध्यमातून पाठवलेले अर्ज विचारात घेतले जाणार नाहीत.
• ➤ अर्जात दिलेली माहिती खोटी किंवा अपूर्ण आढळल्यास उमेदवारी कोणत्याही टप्प्यावर रद्द केली जाईल.
• ➤ आरक्षणाचा लाभ घेण्यासाठी संबंधित प्रवर्गाचे वैध प्रमाणपत्र (जात प्रमाणपत्र, नॉन-क्रिमिलेअर, EWS, दिव्यांग प्रमाणपत्र इ.) मुलाखतीच्या वेळी सादर करणे अनिवार्य आहे.
• ➤ लेखी परीक्षेसाठी प्रवेशपत्र (Admit Card) इस्रोच्या संकेतस्थळावरून डाउनलोड करावे लागेल. परीक्षेला जाताना प्रवेशपत्रासोबत एक वैध फोटो ओळखपत्र (आधार कार्ड, पॅन कार्ड, मतदार ओळखपत्र, पासपोर्ट इ.) सोबत बाळगणे आवश्यक आहे.
• ➤ भरती प्रक्रियेशी संबंधित सर्व अद्ययावत माहिती, सूचना आणि बदल इस्रोच्या अधिकृत संकेतस्थळावर वेळोवेळी प्रसिद्ध केले जातील. उमेदवारांनी नियमितपणे संकेतस्थळ तपासत राहावे.
• ➤ निवड प्रक्रियेत कोणताही गैरप्रकार किंवा दबाव आणण्याचा प्रयत्न केल्यास उमेदवारी तात्काळ रद्द केली जाईल.

नोकरी ठिकाण

निवड झालेल्या उमेदवारांची नेमणूक भारतामध्ये इस्रोच्या कोणत्याही केंद्रावर/युनिटमध्ये (उदा. बंगळूरु, तिरुवनंतपुरम, श्रीहरीकोटा, अहमदाबाद, हसन, भोपाळ, नवी दिल्ली, हैदराबाद इत्यादी) किंवा PRL मध्ये आवश्यकतेनुसार केली जाऊ शकते.

महत्त्वाच्या लिंक

• जाहिरात पीडीएफ
• ऑनलाईन अर्ज
• अधिकृत वेबसाईट